Đến nay, UBND tỉnh đang trình HĐND tỉnh ban hành Nghị quyết quy định chính sách hỗ trợ thêm mức đóng BHYT cho một số đối tượng trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2026 - 2030, dự kiến nội dung này sẽ được HĐND tỉnh xem xét, thông qua tại Kỳ họp thứ 30 diễn ra vào ngày 17/6/2025.
Bất cập từ thực tiễn
Báo cáo kết quả giám sát của Ban Văn hoá - Xã hội cho thấy nhiều chính sách mới của Trung ương được ban hành trong giai đoạn 2021 - 2025 đã tác động lớn, ảnh hưởng đến việc phát triển đối tượng tham gia BHXH, BHYT của tỉnh như: Quyết định số 861/QĐ-TTg ngày 04/6/2021 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt danh sách các xã khu vực III, khu vực II, khu vực I thuộc vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2025, Quyết định số 612/QĐ-UBDT ngày 16/9/2021 của Ủy ban dân tộc phê duyệt danh sách các thôn đặc biệt khó khăn vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2025.
Theo quy định tại Nghị định số 146/2018/NĐ-CP ngày 17/10/2018 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn biện pháp thi hành một số điều của Luật BHYT: “người đang sinh sống tại vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn; người đang sinh sống tại xã đảo, huyện đảo” là những đối tượng do ngân sách nhà nước đóng BHYT, nhưng hiện nay theo quy định của Quyết định số 861/QĐ-TTg, Quyết định số 612/QĐ-UBDT thì người dân sống trên địa bàn không còn thuộc danh sách vùng đặc biệt khó khăn sẽ không còn được ngân sách nhà nước đóng BHYT. Tuy nhiên, đa số người dân, nhất là người dân ở miền núi đời sống còn gặp nhiều khó khăn nên chưa thể chủ động tham gia trở lại BHYT.
Hiện nay, theo Báo cáo của UBND tỉnh cho thấy kể từ tháng 7 năm 2021 tỉnh Nghệ An có 51 xã khu vực III, khu vực II trong giai đoạn trước được xác định là xã khu vực I trong giai đoạn 2021 - 2025, tương ứng có khoảng 101.000 người dân tộc thiểu số không còn được hưởng chính sách Nhà nước hỗ trợ 100% mức đóng BHYT. Thời gian qua, mặc dù các cấp, các ngành đã triển khai thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp, nhưng tỷ lệ số người tự đóng tiền để tiếp tục tham gia bảo hiểm y tế còn thấp, chỉ chiếm 48,2% số người chịu ảnh hưởng chính sách; tính đến tháng 12/2024 vẫn còn 52.300 người dân tộc thiểu số chịu tác động của chính sách chưa tham gia BHYT, chiếm 1,5% dân số.
Bên cạnh đó nhiều địa phương khi được phê duyệt xã đạt chuẩn nông thôn mới, nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu không duy trì được tỷ lệ bao phủ bảo hiểm y tế theo quy định. Tính đến tháng 12/2024, toàn tỉnh có 42 xã đạt chuẩn nông thôn mới, 31 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao, 06 xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu nhưng chưa hoàn thành chỉ tiêu bao phủ BHYT theo quy định tại Quyết định số 318/QĐ-TTg ngày 08/3/2022 của Thủ tướng Chính phủ.
Kiến nghị ban hành chính sách
Từ những khó khăn thực tiễn phát hiện qua giám sát, Ban Văn hoá - Xã hội HĐND tỉnh đã đề nghị UBND tỉnh: Chỉ đạo Sở Tài chính, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, Sở Y tế, phối hợp với BHXH kịp thời tham mưu xây dựng chính sách hỗ trợ mức đóng cho các nhóm đối tượng, các đối tượng ở các vùng đặc biệt khó khăn tham gia BHYT từ nguồn ngân sách tỉnh (ngoài mức quy định của Trung ương) theo đúng Kế hoạch số 81-KH/TU để đảm bảo hoàn thành chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX. Trong đó xem xét xây dựng chính sách hỗ trợ đóng BHYT cho nhóm đối tượng bị ảnh hưởng bởi Quyết định số 861/QĐ-TTg và Quyết định số 353/QĐ-TTg nhằm hướng đến tính bền vững của chính sách an sinh xã hội.
Tại các kỳ họp HĐND tỉnh, cuộc họp Thường trực HĐND tỉnh hàng tháng và các cuộc họp UBND tỉnh, Lãnh đạo Ban Văn hoá - Xã hội đã tích cực đeo bám, kịp thời phản ánh các thông tin, những vấn đề bất cập từ kết quả giám sát và đề nghị UBND tỉnh kịp thời nghiên cứu tham mưu trình HĐND tỉnh ban hành chính sách hỗ trợ đóng BHYT cho các đối tượng nhất là các đối tượng bị ảnh hưởng bởi Quyết định số 861/QĐ-TTg.
Trình HĐND tỉnh ban hành chính sách
Từ đề xuất kiến nghị của Ban Văn hoá - Xã hội, hiện nay UBND tỉnh đang trình HĐND tỉnh ban hành Nghị quyết quy định chính hỗ trợ thêm mức đóng BHYT cho một số đối tượng trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2026 - 2030. Nếu được thông qua, chính sách có hiệu lực từ 01/01/2026.
Theo dự thảo, ngoài việc tiếp tục hỗ trợ mức đóng bảo hiểm y tế cho các nhóm đối tượng người thuộc hộ gia đình cận nghèo và người thuộc hộ gia đình làm nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp và diêm nghiệp có mức sống trung bình, sẽ bổ sung nhóm đối tượng người dân tộc thiểu số được ngân sách tỉnh hỗ trợ mức đóng BHYT để phù hợp với yêu cầu thực tiễn.
Đối tượng và mức hỗ trợ được đề xuất là người dân tộc thiểu số đang sinh sống tại các xã được xác định không còn thuộc vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, đặc biệt khó khăn được ngân sách Nhà nước hỗ trợ đóng BHYT theo quy định của Chính phủ được hỗ trợ thêm 30% ngoài mức hỗ trợ đóng BHYT từ ngân sách trung ương; người thuộc hộ gia đình cận nghèo được hỗ trợ thêm 30% ngoài mức hỗ trợ đóng BHYT từ ngân sách trung ương; người thuộc hộ gia đình làm nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp và diêm nghiệp có mức sống trung bình theo quy định của pháp luật được hỗ trợ thêm 20% ngoài mức hỗ trợ đóng BHYT từ ngân sách trung ương.
Từ kiến nghị sau giám sát của Ban Văn hoá - Xã hội HĐND tỉnh đến việc ban hành nghị quyết của HĐND tỉnh cho thấy hiệu quả, chất lượng giám sát, khảo sát của các Ban HĐND tỉnh ngày càng được nâng lên, phát hiện ra vấn đề bất cập cũng như kiến nghị trúng đúng để góp phần giải quyết vấn đề thực tiễn. Đồng thời, cho thấy tinh thần trách nhiệm, thể hiện sự “đồng hành” của HĐND tỉnh đối với UBND tỉnh, các sở, ngành chuyên môn trong thực hiện nhiệm vụ chính trị chung góp phần vào sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.
Hy vọng, với sự quan tâm, vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự đồng hành và hỗ trợ từ ngân sách địa phương với chính sách hỗ trợ đóng BHYT đề xuất ban hành từ kiến nghị sau giám sát của Ban Văn hoá - Xã hội HĐND tỉnh, tin tưởng rằng, chính sách hỗ trợ đóng BHYT sẽ góp phần đảm bảo an sinh xã hội, tạo điều kiện cho các đối tượng được tiếp cận với các dịch vụ y tế một cách thuận lợi nhất, tiến tới hoàn thành mục tiêu BHYT toàn dân theo các Nghị quyết của Đảng đã đề ra.
