Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã kiên trì lắng nghe ý kiến về các dự án luật, có những nội dung trước khi trình Quốc hội thông qua nếu nhận được ý kiến thì vẫn tiếp tục thảo luận làm rõ nhằm bảo đảm tối đa quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của người dân, cộng đồng doanh nghiệp. Đặc biệt, sự phối hợp, đồng hành giữa các cơ quan của Quốc hội với các cơ quan trình dự án luật thời gian qua rất chặt chẽ, không phân biệt “quyền anh, quyền tôi”. Đến lần trình Quốc hội thứ hai thì “đổi vai hay không đổi vai - cơ quan nào chủ trì báo cáo Quốc hội - cũng không còn quan trọng nữa. Chức trách nhiệm vụ của cơ quan trình, cơ quan thẩm tra vẫn rành mạch, quan điểm vẫn giữ vững, nhưng các cơ quan cộng đồng trách nhiệm với nhau, cùng nhau thảo luận, xem xét kỹ lưỡng đến cùng. Lãnh đạo Chính phủ, các đồng chí Bộ trưởng hết sức tích cực, dành nhiều thời gian hơn cho công tác xây dựng pháp luật, không còn tình trạng “giao phó - giao cho cấp phó” như trước đây nữa. Chúng ta phải tiếp tục cơ chế phối hợp từ sớm, từ xa và cộng đồng trách nhiệm, lắng nghe lẫn nhau, lắng nghe người dân, cộng đồng doanh nghiệp. Theo cách thức này thì các nhiệm vụ dù khó mấy chúng ta cũng làm được và đạt được sự đồng thuận cao. Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ
Đại diện Thường trực Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội, lãnh đạo các bộ, cơ quan Trung ương, Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, Tòa án Nhân dân Tối cao, Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI)... dự Hội nghị đều bày tỏ hết sức ấn tượng khi chỉ trong chưa đầy 10 tháng triển khai thực hiện Kết luận số 19 của Bộ Chính trị về định hướng chương trình xây dựng luật, pháp lệnh nhiệm kỳ Quốc hội Khóa XV và Kế hoạch số 81 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Quốc hội, Chính phủ và các cơ quan hữu quan đã hoàn thành tới 49,6% tổng số nhiệm vụ lập pháp của cả nhiệm kỳ với việc hoàn thành 68/137 nhiệm vụ theo đúng tiến độ yêu cầu trước 30.6.2022, thậm chí có đến 8/68 nhiệm vụ vượt tiến độ.
Năm đầu tiên triển khai Kết luận số 19 và Kế hoạch số 81 cũng là giai đoạn cả Quốc hội, Chính phủ, các cơ quan hữu quan đều phải tập trung thực hiện rất nhiều nhiệm vụ hệ trọng, cấp bách, chưa có tiền lệ để đưa đất nước vượt qua những tác động gay gắt của đại dịch Covid-19, phục hồi và phát triển. Khối lượng công việc và áp lực vô cùng lớn, trong khi điều kiện nguồn lực, con người và quỹ thời gian đều có hạn. Nhưng cũng chính vì thế mà những kết quả đạt được trong triển khai Kết luận số 19 và Kế hoạch số 81 càng có ý nghĩa hơn bao giờ hết. “Chúng ta đã triển khai hết sức nghiêm túc, khẩn trương, bài bản, công phu và đạt được những kết quả hết sức quan trọng”, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ khẳng định.
“Chúng tôi thấy rõ sự khẩn trương, quyết liệt trong triển khai thực hiện Kết luận số 19 và Kế hoạch số 81 ở tất cả các cơ quan, đặc biệt là sự chủ động, quyết liệt của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ và các cơ quan hữu quan trong việc hoạch định, tổ chức thực hiện các nhiệm vụ lập pháp, nhất là các cơ chế chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, người lao động vượt qua khó khăn do đại dịch Covid-19 và phục hồi, phát triển sau đại dịch”, Phó Chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam Hoàng Quang Phòng chia sẻ.
Theo Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ, các cơ quan, tổ chức hữu quan, trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ được giao đã triển khai thực hiện đồng bộ, có hiệu quả các giải pháp được đề ra tại Kết luận số 19 và Kế hoạch số 81; tăng cường năng lực cho các chủ thể và đổi mới quy trình lập pháp; tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong công tác xây dựng pháp luật; siết chặt kỷ luật, kỷ cương trong hoạt động lập pháp; tổ chức hiệu quả hơn công tác lấy ý kiến Nhân dân, ý kiến của các cơ quan, tổ chức, chuyên gia, nhà khoa học, nhất là đối tượng chịu sự tác động trực tiếp của dự án; đề cao trách nhiệm của người đứng đầu trong công tác xây dựng pháp luật...
Từ góc độ cơ quan soạn thảo, trình dự án luật, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà trân trọng cảm ơn “tinh thần của Quốc hội hết sức chủ động, chú trọng chất lượng chuẩn bị các dự án luật. Quốc hội luôn xem thành công của Chính phủ trong việc trình các dự án luật là thành công của Quốc hội, vì thế đã luôn vào cuộc từ sớm, từ xa, đồng hành chặt chẽ với Chính phủ”.
Nhiều đổi mới thiết thực, hiệu quả của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội được các đại biểu nhấn mạnh lại tại hội nghị như: linh hoạt tổ chức các kỳ họp theo hình thức trực tuyến và kết hợp trực tuyến với trực tiếp; tổ chức kỳ họp bất thường xem xét, kịp thời quyết định một số nội dung quan trọng, cấp bách do thực tiễn cuộc sống và yêu cầu phát triển đặt ra; sửa đổi ngay một số luật để tháo gỡ khó khăn cho hoạt động sản xuất, kinh doanh; ban hành chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội...
Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã dành nhiều thời gian hơn, tập trung xem xét, cho ý kiến kỹ lưỡng đối với các dự án luật, pháp lệnh, dự thảo nghị quyết và có kết luận cụ thể về từng dự án để làm cơ sở cho các cơ quan, tổ chức tiếp thu, chỉnh lý; tổ chức các phiên họp bất thường, kể cả ngoài giờ hành chính, để kịp thời xem xét các tờ trình, báo cáo của Chính phủ và giải quyết những vấn đề phát sinh; hay từ tháng 8 vừa qua, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã bắt đầu tổ chức phiên họp chuyên đề pháp luật để tập trung xem xét, cho ý kiến đối với các dự án luật, pháp lệnh, nghị quyết.
Gia tăng hàm lượng “cuộc sống”, hàm lượng khoa học trong xây dựng luật
Mặc dù hiện chỉ còn 69/137 nhiệm vụ lập pháp của cả nhiệm kỳ cần tiếp tục rà soát, nghiên cứu, song đại diện các cơ quan dự Hội nghị đều cho rằng, khối lượng nhiệm vụ lập pháp trong thời gian còn lại của năm 2022 và các năm tiếp theo của nhiệm kỳ Khóa XV vẫn còn rất lớn, nhiều dự án Luật rất khó, rất phức tạp sẽ được trình Quốc hội trong thời gian tới như dự án Luật Đất đai (sửa đổi), dự án Luật Khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi), sửa đổi các luật về thuế... Vì thế, để bảo đảm hoàn thành thắng lợi các nhiệm vụ lập pháp năm 2022, 2023 và nhiệm kỳ Quốc hội Khóa XV, đại diện các cơ quan đều thống nhất phải thực hiện nghiêm túc, hiệu quả 15 nhóm nhiệm vụ, giải pháp tại Kế hoạch số 81; đồng thời quyết liệt chỉ đạo, có giải pháp cụ thể, tập trung mọi nguồn lực để hoàn thành tốt các nhiệm vụ được giao, bảo đảm chất lượng và tiến độ.
Chủ tịch Quốc hội cũng yêu cầu các cơ quan cần xây dựng kế hoạch cụ thể, chi tiết các hoạt động và tiến độ thực hiện cho từng dự án; bảo đảm thực hiện đúng nguyên tắc những vấn đề cấp bách, đã chín, đã rõ, được thực tiễn chứng minh và có sự thống nhất cao thì mới đề xuất quy định trong luật, những vấn đề tuy cấp bách, cần thiết nhưng là vấn đề mới, chưa có sự đồng thuận cao thì tiếp tục nghiên cứu thận trọng, thấu đáo, nếu cần thiết có thể đề xuất thực hiện thí điểm; ưu tiên đưa vào Chương trình các dự án là kết quả rà soát của các nhiệm vụ lập pháp theo Kế hoạch số 81.
Một đổi mới quan trọng đã phát huy hiệu quả vừa qua cũng được các đại biểu mong muốn cần tiếp tục đẩy mạnh hơn nữa trong thời gian tới, đó là mở rộng việc lấy ý kiến Nhân dân, cộng đồng doanh nghiệp, nhất là ý kiến của các đối tượng chịu sự tác động trực tiếp của dự luật, ý kiến của các chuyên gia, nhà khoa học ở tất cả các khâu của quy trình lập pháp, từ đó gia tăng hàm lượng “cuộc sống” và hàm lượng khoa học trong các dự thảo luật, góp phần thiết thực nâng cao chất lượng các dự luật. Đặc biệt, theo Tổng Thư ký - Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Lê Tiến Châu, cần tăng cường các hoạt động phản biện xã hội ngay từ khâu đề xuất xây dựng luật vì phản biện xã hội càng sớm thì các chính sách, các quy định dự kiến ban hành luật càng được xem xét kỹ lưỡng, tăng tính thuyết phục và đồng thuận.
Dù nhiệm vụ sắp tới vẫn còn rất lớn, nhưng từ những kết quả hết sức quan trọng trong năm đầu tiên triển khai thực hiện Kết luận số 19 và Kế hoạch số 81 cũng đã cho thấy, vấn đề quan trọng nhất là cách làm, là sự phối hợp, cộng đồng trách nhiệm của Quốc hội, Chính phủ, các cơ quan hữu quan và cả hệ thống chính trị. Đúng như Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã khẳng định khi kết thúc hội nghị với cách thức làm việc như vừa qua thì “nhiệm vụ dù khó mấy chúng ta cũng làm được và đạt được sự đồng thuận cao”.
Nguyễn Bình Nguồn: Báo ĐBND
