Một nhiệm kỳ nhiều dấu ấn
Xã Tam Quang được thành lập trên cơ sở sáp nhập toàn bộ diện tích và dân số của hai xã Tam Quang và Tam Đình, huyện Tương Dương (cũ). Sau sắp xếp, xã có diện tích tự nhiên 507,95 km², dân số 12.982 người, tiếp giáp 3 xã của tỉnh Nghệ An và nước bạn Lào. Đảng bộ xã hiện có 33 tổ chức đảng trực thuộc với 769 đảng viên. Trong nhiệm kỳ 2020 - 2025, Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân xã đã nỗ lực khắc phục khó khăn, đạt được nhiều kết quả nổi bật trong phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng - an ninh và xây dựng hệ thống chính trị vững mạnh.

Công tác xây dựng Đảng được đổi mới, nâng cao chất lượng. Việc học và làm theo Bác trở thành nền nếp, lan tỏa mạnh với 44 mô hình tiêu biểu, thúc đẩy phong trào thi đua. Năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức Đảng được khẳng định; 100% chi bộ hoàn thành tốt nhiệm vụ, kết nạp 102 đảng viên mới, bổ sung lực lượng trẻ. Công tác kiểm tra, giám sát được tăng cường, giữ vững kỷ luật Đảng. Công tác dân vận, hoạt động của Mặt trận và các đoàn thể có nhiều đổi mới, gắn bó với nhân dân, tạo sức mạnh đại đoàn kết, góp phần phát triển địa phương bền vững.
Cơ cấu kinh tế chuyển dịch tích cực, tổng giá trị sản xuất năm 2025 ước đạt 705,15 tỷ đồng; thu nhập bình quân đầu người đạt 44,7 triệu đồng. Tỷ trọng nông - lâm - thủy sản chiếm 34,6%, công nghiệp - xây dựng 29,9%, thương mại - dịch vụ 35,5%. Thu ngân sách ước đạt 355 triệu đồng/năm.
Nông nghiệp tăng trưởng khá, sản lượng lương thực đạt 4.496,3 tấn, tăng gần 117% so đầu nhiệm kỳ; 4 sản phẩm OCOP đạt chuẩn 3 sao. Tổng đàn gia súc đạt 11.478 con, nhiều mô hình chăn nuôi hiệu quả được duy trì. Diện tích trồng rừng mới trên 2.070 ha, độ che phủ đạt 91,7%. Thủy sản phát triển mạnh với 117 tấn sản lượng và 157 lồng nuôi.
Ngành công nghiệp - xây dựng tăng 44,3% so với đầu nhiệm kỳ, nhất là trong xây dựng cơ sở hạ tầng nông thôn. Giá trị thương mại - dịch vụ tăng gần 75%, mạng lưới dịch vụ mở rộng, thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu lao động. Các chương trình hỗ trợ sản xuất, kết nối tiêu thụ sản phẩm phát huy hiệu quả. Chuyển đổi số bước đầu đạt kết quả tích cực, thực hiện hiệu quả Đề án 06 của Chính phủ và Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị. Chính quyền triển khai đồng bộ các nền tảng quản lý, cung cấp dịch vụ công trực tuyến mức độ 2, 3, nâng cao hiệu quả phục vụ người dân.
Sự nghiệp giáo dục - đào tạo tiếp tục được quan tâm, chất lượng ngày càng nâng cao; tỷ lệ học sinh tốt nghiệp đạt 98,4%, toàn xã có 77 học sinh giỏi cấp tỉnh và 206 học sinh giỏi cấp huyện. Hiện có 6/7 trường đạt chuẩn quốc gia, tạo nền tảng vững chắc cho việc nâng cao dân trí, đào tạo nguồn nhân lực tại chỗ. Đặc biệt, địa phương đã phối hợp với Đồn Biên phòng Tam Quang triển khai mô hình “Đồng hành cùng ký túc xá vùng biên”, bước đầu phát huy hiệu quả, hỗ trợ 45 học sinh có hoàn cảnh khó khăn tiếp tục học tập, qua đó nuôi dưỡng ước mơ và khát vọng vươn lên của thế hệ trẻ khu vực biên giới.
Văn hóa - thể thao phát triển mạnh, phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” lan tỏa sâu rộng; 91,2% gia đình đạt danh hiệu văn hóa, 17/18 bản được công nhận “Bản văn hóa”, tăng cường đoàn kết, xây dựng môi trường sống lành mạnh.

Y tế, dân số và an sinh xã hội được chú trọng; công tác phòng, chống dịch được triển khai hiệu quả. Đến năm 2025, xã tạo việc làm mới cho 1.070 lao động, trong đó 204 lao động xuất khẩu. BHXH đạt 28,5%, BHYT đạt 90%. Chính sách an sinh, hỗ trợ người có công, hộ nghèo được thực hiện đầy đủ. Toàn xã đã xây, sửa 233 căn nhà, hoàn thành 100% chỉ tiêu xóa nhà tạm, góp phần thay đổi diện mạo vùng biên.
Cải cách hành chính được đẩy mạnh, bộ máy sau sáp nhập được kiện toàn tinh gọn, hoạt động hiệu quả. Tỷ lệ hồ sơ giải quyết đúng hạn đạt cao. Công tác quản lý đất đai, môi trường, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, xử lý rác thải, trồng cây xanh… được thực hiện đúng quy định, từng bước nâng cao nhận thức bảo vệ môi trường trong nhân dân.
Quốc phòng - an ninh được giữ vững, tạo nền tảng ổn định cho phát triển kinh tế - xã hội. Công tác tuyển quân hằng năm đều đạt 100% chỉ tiêu được giao; công tác huấn luyện, diễn tập được cấp trên đánh giá cao. Năm 2022, xã được công nhận là “Xã biên giới sạch về ma túy”, khẳng định quyết tâm và hiệu quả trong đấu tranh phòng, chống tội phạm, tệ nạn xã hội. Đồng thời, phối hợp chặt chẽ với Đồn Biên phòng Tam Quang thực hiện tốt công tác đối ngoại biên giới, duy trì quan hệ hữu nghị với các bản thuộc tỉnh Bô Ly Khăm Xay (Lào), tổ chức tuần tra song phương, góp phần bảo vệ vững chắc chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia.
Chủ động đổi mới, phát triển bền vững
Nhiệm kỳ 2025-2030 diễn ra trong bối cảnh đất nước đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, hội nhập quốc tế và chuyển đổi số toàn diện. Đảng, Nhà nước tiếp tục ưu tiên đầu tư cho vùng dân tộc thiểu số, miền núi, biên giới, tạo cơ hội nhưng cũng đặt ra nhiều thách thức cho các địa phương như Tam Quang.
Sau sáp nhập, địa phương có diện tích lớn, dân số đông, địa bàn rộng, địa hình phức tạp. Kinh tế chủ yếu dựa vào nông nghiệp, chăn nuôi nhỏ lẻ, trồng rừng; hạ tầng còn thiếu, tỷ lệ hộ nghèo cao, chất lượng nhân lực chưa đồng đều. Thực tế đó đòi hỏi Đảng bộ phải nâng cao năng lực lãnh đạo, phát huy sức mạnh của hệ thống chính trị, khai thác hiệu quả tiềm năng đất đai, rừng và lao động, bảo đảm quốc phòng - an ninh, hướng tới phát triển toàn diện và bền vững.

Bước vào nhiệm kỳ mới, xã xác định tập trung phát triển kinh tế nông - lâm nghiệp theo hướng bền vững, gắn với du lịch sinh thái, du lịch trải nghiệm; thực hiện hiệu quả công tác giảm nghèo, nâng cao đời sống Nhân dân. Đồng thời, tiếp tục giữ vững quốc phòng – an ninh, bảo vệ vững chắc chủ quyền biên giới quốc gia, đảm bảo ổn định chính trị và trật tự an toàn xã hội.
Xã Tam Quang đề ra 23 chỉ tiêu phát triển trọng tâm trên các lĩnh vực: Kinh tế, văn hóa - xã hội, môi trường, quốc phòng - an ninh và xây dựng hệ thống chính trị. Trên cơ sở đó, xác định 4 nhiệm vụ trọng tâm, 4 nhóm giải pháp chủ yếu nhằm huy động và sử dụng hiệu quả mọi nguồn lực, phát huy sức mạnh tổng hợp để tạo chuyển biến rõ nét trong phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng Đảng và hệ thống chính trị vững mạnh.
Trong nhiệm kỳ, địa phương xác định một số khâu đột phá quan trọng. Trước hết là nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức gắn với cải cách hành chính, đẩy mạnh chuyển đổi số và xây dựng chính quyền số; đổi mới phương pháp lãnh đạo, điều hành theo hướng sâu sát, linh hoạt, hiệu quả, đề cao tinh thần trách nhiệm, nêu gương, dấn thân, phục vụ Nhân dân. Cùng với đó, chú trọng rà soát, điều chỉnh, bổ sung quy hoạch phát triển, tạo quỹ đất thuận lợi thu hút đầu tư vào các lĩnh vực chế biến nông - lâm sản, du lịch sinh thái, du lịch trải nghiệm; phát triển sinh kế gắn với bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn.

Địa phương tiếp tục huy động, lồng ghép hiệu quả các nguồn lực để đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng thiết yếu như giao thông, thủy lợi, điện, nước sạch, viễn thông, y tế, giáo dục... Xây dựng đồng bộ hệ thống thiết chế văn hóa - xã hội theo hướng hiện đại, thông minh, phục vụ thiết thực đời sống Nhân dân và mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội. Đồng thời, tăng cường công tác quốc phòng - an ninh, nâng cao chất lượng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, chủ động nắm chắc tình hình, kịp thời xử lý các tình huống phát sinh, không để bị động bất ngờ.
Với định hướng đúng đắn, quyết tâm chính trị cao, sự lãnh đạo toàn diện của Đảng bộ, sự nỗ lực của cả hệ thống chính trị và sự đồng thuận của Nhân dân, xã Tam Quang phấn đấu trở thành xã biên giới phát triển nhanh, bền vững.
Kha Văn Ót
Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Tam Quang