Đề xuất quy định đầu mối quản lý, huấn luyện lực lượng dân sự
Vị đại biểu đoàn Nghệ An cho rằng, việc bổ sung đối tượng dân sự vào lực lượng tham gia gìn giữ hòa bình là nội dung "có ý nghĩa quan trọng cả về đối ngoại, quốc phòng – an ninh", thể hiện trách nhiệm quốc tế của Việt Nam.
Bà nhấn mạnh, đây là bước đi phù hợp với tinh thần của Đề án tổng thể về việc Việt Nam tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc đã được Bộ Chính trị thông qua từ năm 2012, trong đó đã đề cập đến việc huy động cả lực lượng bộ binh, cảnh sát và nhân viên dân sự trong các nhiệm vụ của tổ chức này.
Theo bà Hoàng Thị Hiền, hiện nay hoạt động gìn giữ hòa bình ngày càng mở rộng cả về quy mô và phạm vi, đòi hỏi không chỉ lực lượng vũ trang mà còn cần sự tham gia của nhân sự trong các lĩnh vực pháp luật, nhân quyền, y tế, giáo dục, xây dựng thể chế và hỗ trợ chính quyền sở tại.
Nhiều quốc gia đã cử các chuyên gia dân sự, nhân viên chính phủ tham gia các phái bộ thực địa và các cơ quan hoạch định chính sách tại trụ sở Liên hợp quốc. Việc này giúp các nước gia tăng phạm vi ảnh hưởng, trực tiếp tham gia vào quá trình hoạch định chính sách toàn cầu.
Việt Nam cũng được Liên hợp quốc đề nghị mở rộng đối tượng, địa bàn, và phạm vi tham gia, trong đó có các vị trí lãnh đạo dân sự, chuyên gia dân sự tại phái bộ thực địa và Ban Thư ký. Do đó, đại biểu cho rằng, việc bổ sung lực lượng dân sự là cần thiết, góp phần nâng cao vai trò của Việt Nam.
Tuy nhiên, đại biểu Hoàng Thị Thu Hiền lưu ý rằng, lực lượng dân sự không xuất phát từ môi trường huấn luyện như lực lượng vũ trang, trong khi nhiệm vụ lại tiềm ẩn nhiều nguy cơ, rủi ro. Trong dự thảo luật hiện nay chỉ mới quy định chung: Xây dựng lực lượng Việt Nam tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc đáp ứng yêu cầu hiện đại, chuyên nghiệp và phù hợp với tiêu chuẩn của Liên hợp quốc.
Tuy nhiên, tại các điều, khoản trong dự thảo luật đều tách lực lượng dân sự từ quản lý Nhà nước, đào tạo, huấn luyện, bồi dưỡng... thuộc ban, bộ, ngành, địa phương một cách chung chung.
Từ đó, đại biểu đề nghị dự thảo luật cần quy định cụ thể công tác đào tạo, huấn luyện đối với lực lượng này; đồng thời cần thống nhất bộ, ban, ngành nào chủ trì đối với lực lượng dân sự tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc.
Bổ sung chính sách hỗ trợ nữ giới trong thực hiện nhiệm vụ quốc tế
Đại biểu Hoàng Thị Thu Hiền đánh giá cao việc lồng ghép giới trong quá trình xây dựng dự thảo luật, với nội dung tạo điều kiện, khuyến khích nữ giới tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình.
Theo bà, việc nữ giới tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình là yêu cầu được Liên hợp quốc khuyến khích, nhất là trong các lĩnh vực dân sự, nhân đạo, y tế, tâm lý, giáo dục và bình đẳng giới. Phụ nữ có khả năng tiếp cận gần gũi với các nạn nhân là phụ nữ, trẻ em - những đối tượng dễ bị tổn thương trong các vùng hậu xung đột. Trong thực tế, các nữ sĩ quan Việt Nam tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình đã được Liên hợp quốc đánh giá cao.
Tuy vậy, đại biểu chỉ ra rằng dự thảo luật hiện hành chưa đề cập đầy đủ đến các cơ chế hỗ trợ dành riêng cho nữ giới khi thực hiện nhiệm vụ đặc biệt này. Môi trường hoạt động của lực lượng gìn giữ hòa bình rất khắc nghiệt, nguy cơ mất an toàn cao, phụ nữ dễ đối diện với các nguy cơ xâm hại tình dục, bạo lực giới, bên cạnh khó khăn về điều kiện sống và sinh hoạt.
Từ phân tích trên, đại biểu Hoàng Thị Thu Hiền đề nghị dự thảo luật bổ sung các quy định rõ ràng và riêng biệt dành cho nữ giới, như quy định tiêu chuẩn tuyển chọn, đào tạo, nhất là đào tạo, huấn luyện đối phá trước tấn công tình dục; kiểm tra, huấn luyện tâm lý trong điều kiện khắc nghiệt; trang thiết bị hiện đại đảm bảo tự vệ và an toàn; hỗ trợ trong quá trình phục vụ và sau khi hoàn thành nhiệm vụ trở về.
Thành Duy - Phan Hậu
.jpg)
